กุยบุรีโมเดล: เทคโนโลยีสานสัมพันธ์ “คนกับช้างป่า” สู่การอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน

“เสียงเตือนดังขึ้น เจ้าหน้าที่เตรียมพร้อม ช้างป่ากำลังเคลื่อนไหว” ณ ศูนย์เฝ้าระวังช้างป่าด้วยระบบเตือนภัยล่วงหน้า อุทยานแห่งชาติกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ภาพสะท้อนความพยายามในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งระหว่าง “คนกับช้างป่า” ที่ดำเนินมาอย่างยาวนาน

ปัญหาช้างป่าบุกรุกพื้นที่เกษตรกรรม สร้างความเสียหายต่อพืชผลและทรัพย์สินของชาวบ้าน นับเป็นความท้าทายที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน อุทยานแห่งชาติกุยบุรี จึงได้ริเริ่ม “กุยบุรีโมเดล” แนวทางการจัดการปัญหาช้างป่าอย่างเป็นระบบ โดยผสมผสานองค์ความรู้ เทคโนโลยี และความร่วมมือจากชุมชน เพื่อนำไปสู่การอยู่ร่วมกันอย่างสันติระหว่างคนกับช้างป่า

“True Smart Early Warning System” : นวัตกรรมเพื่อการเฝ้าระวัง

หัวใจสำคัญของกุยบุรีโมเดล คือ การนำเทคโนโลยีมาช่วยในการเฝ้าระวังและผลักดันช้างป่า โดยความร่วมมือระหว่างกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กับ บริษัท ทรู คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) ในการพัฒนาระบบ “True Smart Early Warning System”

ระบบนี้ประกอบด้วย

• กล้องดักถ่ายภาพอัตโนมัติ (Real-Time Camera Trap) ติดตั้งตามจุดเสี่ยงต่างๆ เพื่อตรวจจับความเคลื่อนไหวของช้างป่า พร้อมส่งสัญญาณแจ้งเตือนแบบเรียลไทม์
• ระบบปัญญาประดิษฐ์ (AI) ช่วยวิเคราะห์และจำแนกภาพ แยกแยะช้างป่าออกจากสัตว์อื่นๆ
• ศูนย์ควบคุม ทำหน้าที่ประสานงานกับเจ้าหน้าที่ชุดผลักดันช้างป่า ให้เข้าถึงพื้นที่เกิดเหตุได้อย่างรวดเร็ว

ผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรม

จากการดำเนินงานตั้งแต่ปี 2559 ระบบ True Smart Early Warning System ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการผลักดันช้างป่า ลดความเสียหายของพืชผลทางการเกษตร และลดความเสี่ยงของเจ้าหน้าที่

เบื้องหลังความสำเร็จ : บทบาทของ “วีรบุรุษ” ผู้ปิดทองหลังพระ

แม้จะมีเทคโนโลยีที่ทันสมัย แต่ “เจ้าหน้าที่ชุดเฝ้าระวัง” ยังคงเป็นกำลังสำคัญในการปฏิบัติงาน พวกเขาคือ “วีรบุรุษ” ผู้เสียสละ อุทิศตน ทำงานภายใต้ความเสี่ยง

ณัฐวุฒิ อัสแสง เจ้าหน้าที่ชุดเฝ้าระวัง เล่าถึงประสบการณ์การทำงานอันยากลำบาก การเผชิญหน้ากับช้างป่า ความเสี่ยงที่อาจถึงแก่ชีวิต รวมถึงเทคนิคในการผลักดันช้างป่า ที่ต้องอาศัยทั้งความรู้ ความเข้าใจ และประสบการณ์

“คนกับช้างป่า” : ถนนคู่ขนานที่ต้องหาทาง “อยู่ร่วม”

หัวหน้าอุทยานแห่งชาติกุยบุรี เน้นย้ำว่า มนุษย์ไม่สามารถเอาชนะธรรมชาติได้ การแก้ปัญหาความขัดแย้งระหว่างคนกับช้างป่า ต้องเริ่มจากการ “ปรับเปลี่ยนทัศนคติ” และหาทาง “อยู่ร่วมกัน” อย่างสันติ

กุยบุรีโมเดล จึงมุ่งเน้นการสร้าง “สมดุล” ระหว่างการอนุรักษ์ และการพัฒนา โดยส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ สร้างรายได้ให้กับชุมชน พร้อมกับ “ลดผลกระทบ” จากช้างป่า

จาก “ศัตรู” สู่ “มิตรแท้”

จันท์จิรา ภูฆัง ชาวบ้านหมู่บ้านรวมไทย ตัวอย่างของการปรับตัว จากที่เคยหวาดกลัวช้างป่า กลายเป็น “เรียนรู้” ที่จะอยู่ร่วมกัน

เธอหันมาทำเกษตรผสมผสาน ปลูกพืชสมุนไพร เลี้ยงผึ้ง เพื่อป้องกันช้างป่า และสร้างรายได้ พร้อมกับร่วมมือกับชุมชน จัดตั้งกองทุนชดเชยความเสียหาย

กุญแจสำคัญสู่ความยั่งยืน

กุยบุรีโมเดล พิสูจน์ให้เห็นว่า การแก้ปัญหาความขัดแย้งระหว่างคนกับช้างป่า ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และชุมชน

การนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ ควบคู่กับ การสร้างความเข้าใจ การปรับตัว และการแบ่งปัน คือ “กุญแจสำคัญ” สู่การอยู่ร่วมกันอย่างสันติและยั่งยืน ระหว่าง “คนกับช้างป่า”

#กุยบุรีโมเดล #คนกับช้างป่า #TrueSmartEarlyWarningSystem #อยู่ร่วมกันอย่างสันติ #อนุรักษ์ช้างป่า #เทคโนโลยีเพื่อสิ่งแวดล้อม #WWF #IUCN

–“ASEAN Economy 2025” เศรษฐกิจอาเซียนทะยานแกร่ง ท่ามกลางความท้าทาย

• Facebook
• X
• Line