การใช้งาน Generative AI (GenAI) ในประเทศไทยกำลังเติบโตอย่างก้าวกระโดด แต่ในขณะเดียวกัน กลับพบว่าผู้หญิงยังมีบทบาทในด้านนี้น้อยกว่าผู้ชายอย่างเห็นได้ชัด ข้อมูลล่าสุดจาก Coursera แพลตฟอร์มการเรียนรู้ออนไลน์ ได้เปิดเผยถึงช่องว่างทางเพศที่น่าเป็นห่วงในทักษะ GenAI แม้ว่าผู้หญิงไทยจะมีความสนใจในการเรียนรู้เพิ่มขึ้นอย่างมากก็ตาม
Coursera ได้เปิดตัวคู่มือ “Closing the Gender Gap in GenAI Skills” เพื่อแก้ไขปัญหาช่องว่างทางเพศในทักษะ GenAI โดยมุ่งเน้นการนำเสนอแนวทางปฏิบัติที่สามารถนำไปใช้ได้จริง เพื่อเสริมศักยภาพให้ผู้หญิงเข้าถึงและใช้ประโยชน์จาก GenAI ได้มากขึ้น พร้อมทั้งเน้นย้ำถึงความสำคัญของการสร้างระบบนิเวศ AI ที่ครอบคลุมและเท่าเทียม
สถานการณ์ปัจจุบัน: ช่องว่างทางเพศใน GenAI ของไทย
ประเทศไทยมีอัตราการเติบโตด้านการปรับใช้ GenAI อย่างรวดเร็ว แต่สัดส่วนของผู้หญิงในอุตสาหกรรมนี้ยังคงน้อยกว่าที่ควรจะเป็น ข้อมูลจาก Coursera เผยให้เห็นว่า แม้ผู้เรียนหญิงจะมีสัดส่วนถึง 50% ของผู้เรียนทั้งหมดในประเทศไทย แต่กลับมีเพียง 30% เท่านั้นที่ลงทะเบียนในหลักสูตร GenAI ซึ่งสอดคล้องกับสถิติโลกที่ 32% ประเทศไทยอยู่ในอันดับที่ 42 ของโลกในด้านจำนวนผู้หญิงที่ลงทะเบียนเรียนหลักสูตร GenAI ข้อมูลนี้สะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นในการมีมาตรการสนับสนุนที่ชัดเจน เพื่อสร้างความเท่าเทียมในการเข้าถึงโอกาสทางการศึกษาและการทำงานในยุค AI
ความสนใจที่เพิ่มขึ้น: สัญญาณบวกท่ามกลางความท้าทาย
แม้ว่าผู้หญิงจะมีสัดส่วนน้อยในสายงาน AI แต่ความสนใจในการเรียนรู้กลับเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ในปี 2567 การลงทะเบียนเรียน GenAI ของผู้หญิงไทยเพิ่มขึ้นถึง 370% ซึ่งเพิ่มขึ้นเกือบสองเท่าเมื่อเทียบกับอัตราเติบโตของการลงทะเบียนเรียนของผู้ชายที่ 191% นี่แสดงให้เห็นถึงศักยภาพและความกระตือรือร้นของผู้หญิงไทยในการเรียนรู้และพัฒนาทักษะด้าน AI
นโยบายรัฐบาล: การขับเคลื่อนอนาคต AI ของไทย
รัฐบาลไทยได้เร่งส่งเสริมทักษะ AI ผ่านโครงการยุทธศาสตร์ AI แห่งชาติ (2565-2570) โดยผนวก AI เข้ากับระบบการศึกษา การพัฒนาทักษะบุคลากร และการสร้างนวัตกรรมในอุตสาหกรรม ในฐานะที่ประเทศไทยตั้งเป้าหมายเป็นศูนย์กลางด้าน AI ของภูมิภาค นโยบายดังกล่าวจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการขยายการเข้าถึงการศึกษาและอาชีพด้าน AI โดยเฉพาะสำหรับผู้หญิง การเพิ่มการมีส่วนร่วมของผู้หญิงในด้าน AI จะช่วยขับเคลื่อนความเท่าเทียมและสร้างมุมมองที่หลากหลาย เพื่อพัฒนาและกำหนดอนาคตของเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงโลก
อุปสรรคสำคัญ: ความท้าทายที่ต้องเผชิญ
คู่มือของ Coursera ได้เน้นย้ำถึงอุปสรรคสำคัญที่จำกัดการมีส่วนร่วมของผู้หญิงใน GenAI พร้อมทั้งนำเสนอ กลยุทธ์ในการลดความไม่เท่าเทียม ซึ่งประกอบไปด้วย:
- ช่องว่างความมั่นใจ: ผู้หญิงมักลังเลที่จะเข้าร่วมหลักสูตร GenAI เนื่องจากขาดความมั่นใจในตนเอง แม้ว่าจะมีทักษะอยู่แล้วก็ตาม
- ข้อจำกัดด้านเวลาและแนวทางที่ไม่ชัดเจน: การต้องจัดสมดุลระหว่างภาระหน้าที่ในการดูแลครอบครัวและการทำงาน รวมถึงความไม่แน่ใจเกี่ยวกับการนำ AI และ GenAI ไปใช้ในสายอาชีพ
- การเข้าใจว่าตนเองไม่มีความเกี่ยวข้อง: ผู้หญิงหลายคนลังเลที่จะพัฒนาทักษะด้าน GenAI เนื่องจากไม่แน่ใจเกี่ยวกับการนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง
- การขาดแบบอย่าง: จำนวนผู้นำหญิงในวงการ AI และการศึกษาที่น้อยลง ส่งผลให้เกิดการมีส่วนร่วมน้อย
แนวทางแก้ไข: การสร้างอนาคตที่เท่าเทียม
Coursera ได้นำเสนอแนวทางแก้ไขเพื่อลดช่องว่างทางเพศใน GenAI:
- ส่งเสริมความมั่นใจของผู้หญิงผ่านการให้คำปรึกษาและสนับสนุน
- สร้างหลักสูตรที่ยืดหยุ่นและเข้าถึงได้ง่าย เพื่อตอบสนองต่อข้อจำกัดด้านเวลาของผู้หญิง
- แสดงให้เห็นถึงการประยุกต์ใช้ GenAI ในสาขาอาชีพที่หลากหลาย เพื่อให้ผู้หญิงเห็นถึงความเกี่ยวข้องในชีวิตจริง
- สนับสนุนและสร้างแบบอย่างที่เป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้หญิงในวงการ AI
อ่านคู่มือ “Closing the Gender Gap in GenAI Skills” ได้ที่นี่
