นายชุติเดช ชยุติ รองประธานเจ้าหน้าที่บริหารอาวุโส คอร์ปอเรท ไฟแนนซ์ เคทีซี หรือ บมจ.บัตรกรุงไทย เผยสถานการณ์หนี้ครัวเรือนในขณะนี้แม้จะลดลงจากจุดสูงสุดในปี 2558 ซึ่งอยู่ที่ 81.2 % ต่อจีดีพี แต่ก็ถือว่าทรงตัวในระดับสูงขึ้นตลอดช่วง 10 ปีที่ผ่านมา จน ณ สิ้นปี 2561 ตัวเลขพุ่งแตะ 12.83 ล้านล้านบาท คิดเป็น 77.5-79.5 % ต่อ GDP ตามการเร่งตัวของสินเชื่อทั้งบ้าน รถ บัตรเครดิต และสินเชื่อบุคคล
โดยจากการสำรวจพบว่า คนไทยเป็นหนี้ตั้งแต่อายุน้อยมากขึ้นโดยคนอายุ 30 ปี มีหนี้ถึง 50 % และ 1 ใน 5 ของกลุ่มอายุ 29 ปี เป็น NPL ขณะที่สัดส่วนหนี้ต่อประชากรเพิ่มจาก 20 % ในปี 2552 เป็น 30 % ในปี 2559 สาเหตุหลักมาจากการใช้จ่ายเกินตัว ไม่ระมัดระวัง ต้องการมีหน้าตาทางสังคม และอาจมีค่าใช้จ่ายเมื่อคนในครอบครัวล้มป่วย ทั้งนี้จากการวิเคราะห์ครัวเรือนที่มาปัญหาในการชำระหนี้พบว่า มีการใช้จ่ายเกินกว่าการใช้จริงถึง 17.5 % กินอาหารแพงเกินจริง 9.7 % ซื้อเสื้อผ้าเยอะเกิน 5.62 เท่าจากที่ใช้จริง และมีค่าสันทนาการสูงถึง 3.76 เท่าตัว
นอกจากนี้สถานการณ์หนี้นอกระบบ ขณะนี้ถือว่ามีอัตราที่เพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ โดยล่าสุดมีสัดส่วนถึงกว่า 5 % จากหนี้ครัวเรือนโดยรวม หรือคิดเป็นเม็ดเงินถึง 641,000 ล้านบาท ซึ่งจากข้อมูลผู้ลงทะเบียนสวัสดิการแห่งรัฐ พบว่าผู้มีรายได้น้อย กว่า 6.98 ล้านคนมีหนี้นอกระบบถึง 1.33 ล้านคน มูลหนี้ถึง 86,000 ล้านบาท เฉลี่ยรายละ 64,600 บาท
ซึ่งสาเหตุที่ทำให้ประชาชนหันหน้าพึ่งหนี้นอกระบบ เพราะสะดวก เร็ว และไม่ต้องใช้เอกสารมาก, มีเงินเดือนที่ไม่ถึงเกณฑ์สถานบันการเงิน หรือใช้วงเงินเต็มแล้ว รวมทั้งประวัติเสียจากเครดิตบูโรเพราะผิดนัดชำระหนี้
ดังนั้นภาคประชาชนควรวางแผนไม่ให้ตนเข้าไปอยู่ในวงเวียนหนี้นอกระบบ ที่ไม่มีกฏหมายคุ้มครอง อัตราดอกเบี้ยไม่เป็นธรรม และมีการทวงถามหนี้ที่ไม่ปลอดภัย อาจเริ่มได้จากตัวเองด้วยการวางแผนการเงินล่วงหน้า หยุดใช้เงินเกินตัว รักษาประวัตการชำระหนี้ หรือหากจำเป็นจริงๆ ก็ควรกู้จากหนี้ในระบบ เช่น ในปัจจุบันมีระบบพิโกไฟแนนซ์ ที่เป็นสินเชื่อรายย่อยภายใต้การกำกับของกระทรวงการคลัง โดยเป็นสินเชื่ออเนกประสงค์ ที่คิดดอกเบี้ยสูงสุดปีละ 36 % วงเงิน 50,000 – 100,000 บาท หรืออาจใช้นาโนไฟแนนซ์ ที่เป็นสินเชื่อเพื่อการประกอบอาชีพ วงเงินไม่เกิน 100,000 บาท ดอกเบี้ยสูงสุดไม่เกินปีละ 36 %
