ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ประกาศเดินหน้า “4SF” หรือกลไกการผลักดันเทคโนโลยียกระดับคุณภาพชีวิตประชาชน เพื่อต่อยอดผลงานวิจัยนาโนเทคโนโลยี มุ่งแก้ไขปัญหาและตอบโจทย์ความต้องการของประเทศ โดยตั้งเป้าหมายเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ และเสริมสร้างศักยภาพในการแข่งขันของประเทศ
ดร.อุรชา รักษ์ตานนท์ชัย ผู้อำนวยการศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) สวทช. เปิดเผยว่า ตลอด 21 ปีที่ผ่านมา นาโนเทค สวทช. ได้มุ่งมั่นวิจัยและพัฒนาองค์ความรู้และนวัตกรรมด้านนาโนเทคโนโลยีอย่างต่อเนื่อง โดยมีผลงานที่เป็นที่ประจักษ์มากมาย เช่น เสื้อนาโน มุ้งนาโน โลชั่นกันยุงนาโน เครื่องผลิตน้ำพลังแสงอาทิตย์ และไข่ออกแบบได้ ซึ่งล้วนเป็นนวัตกรรมที่เกิดจากการต่อยอดงานวิจัย เพื่อถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่ภาคเอกชนและประชาชน โดยเฉพาะในช่วงภาวะวิกฤต เช่น การพัฒนาชุดตรวจคัดกรองโควิด-19 (NANO Covid-19 Antigen Rapid Test) และหมวกแรงดันบวก-ลบ เพื่อลดการแพร่กระจายของเชื้อโรค
สำหรับทิศทางการดำเนินงานในปี 2568 นาโนเทค สวทช. จะเดินหน้าภายใต้แนวคิด “Innovate, Collaborate and Grow” โดยให้ความสำคัญกับ 3 ปัจจัยหลัก คือ นวัตกรรม ความร่วมมือ และการเติบโตอย่างยั่งยืน ผ่านกลยุทธ์ “4 Strategic Focus (4SF)” หรือกลไกการผลักดันเทคโนโลยียกระดับคุณภาพชีวิตประชาชน ซึ่งประกอบด้วย
- SF สารสกัดสมุนไพร มุ่งเน้นการพัฒนาสารสกัดสมุนไพร เช่น กระชายดำ เพื่อต่อยอดสู่การใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์ในระดับอุตสาหกรรม โดยปัจจุบันมีบริษัทเอกชนนำสารสกัดกระชายดำไปใช้ประโยชน์แล้ว 3 บริษัท ซึ่งสร้างรายได้ให้กับประเทศ และยกระดับอุตสาหกรรมเครื่องสำอางไทยสู่ระดับสากล รวมทั้งมีแผนต่อยอดสู่การผลิตภัณฑ์เสริมอาหารในอนาคต
- SF ชุดตรวจสุขภาวะ มุ่งเน้นการพัฒนาชุดตรวจวินิจฉัยโรค เช่น ชุดตรวจคัดกรองโรคไต โดยร่วมมือกับสภาเภสัชกรรมและสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ผลักดันชุดตรวจเข้าสู่ระบบร้านยา เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงได้ง่าย และมีแผนขยายสู่ชุดตรวจทางการแพทย์อื่นๆ รวมถึงการพัฒนาชุดตรวจสำหรับสัตว์เลี้ยง
- SF เกษตรและอาหาร มุ่งเน้นการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหาร เช่น ไข่สุขภาพหรือไข่โอเมก้า-3 ซึ่งเป็นนวัตกรรมที่ช่วยยกระดับกลุ่มวิสาหกิจชุมชนและเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ไข่ ให้สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีขั้นสูง รวมถึงการพัฒนาปุ๋ยคีเลตหรือสารคีเลตจุลธาตุอาหาร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ปุ๋ย ลดการสูญเสียธาตุอาหาร และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
- SF น้ำและสิ่งแวดล้อม มุ่งเน้นการพัฒนานวัตกรรมเพื่อการจัดการทรัพยากรน้ำและสิ่งแวดล้อม เช่น ระบบกรองน้ำอุปโภคบริโภค วัสดุดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ประสิทธิภาพสูง (MOFs) และเทคโนโลยีการแปลงก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งเป็นการดำเนินงานที่สอดรับกับนโยบายความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality)
ดร.อุรชา กล่าวเพิ่มเติมว่า นาโนเทค สวทช. จะมุ่งเน้นการทำงานร่วมกับภาคเอกชนและชุมชน โดยใช้แนวคิด “Innovation Solution” เพื่อขับเคลื่อนการใช้ประโยชน์จากงานวิจัยและนวัตกรรมนาโนเทคโนโลยีให้เกิดประโยชน์สูงสุด รวมถึงการขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์สมุนไพร เช่น กระชายดำและบัวบก และการจัดตั้งบริษัทสตาร์ตอัพในด้านสมุนไพรและการแพทย์ โดยตั้งเป้าหมายเพิ่มจำนวนผู้ได้รับประโยชน์จากงานวิจัยและนวัตกรรมของนาโนเทค สวทช. ให้มากขึ้น
“เราคาดหวังว่า 4SF จะเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนนวัตกรรมนาโนเทคโนโลยี เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของคนไทย สร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ และเสริมสร้างศักยภาพในการแข่งขันของประเทศ โดยนาโนเทค สวทช. จะยังคงมุ่งมั่นทำงานวิจัยและพัฒนานวัตกรรม เพื่อตอบโจทย์ความต้องการของประเทศ และสอดรับกับนโยบายของรัฐบาล ทั้งในด้านการส่งเสริม SMEs การพัฒนาเศรษฐกิจ BCG การพัฒนาเศรษฐกิจสุขภาพ การบริหารจัดการน้ำ และการมุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน” ดร.อุรชา กล่าวทิ้งท้าย
#นาโนเทค #สวทช #4SF #นวัตกรรม #เศรษฐกิจ #คุณภาพชีวิต #สิ่งแวดล้อม #สมุนไพร #เกษตร #อาหาร #BCG #CarbonNeutrality
–อังกฤษ-ซาอุฯ จับมือสร้างโรงงานผลิตคาร์บอนไฟเบอร์เสริมกราฟีน แห่งแรกของโลก
