ปัญหาขยะอาหาร หรือ Food Waste กำลังเป็นวิกฤติระดับโลกที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสังคม ประเทศไทยเองก็ติดอันดับต้น ๆ ของประเทศที่มีปริมาณขยะอาหารสูง นักกำหนดอาหารวิชาชีพจึงชวนคนไทยตระหนักถึงปัญหานี้ ปรับพฤติกรรมการบริโภค และร่วมกันลดขยะอาหารเพื่อโลกที่ยั่งยืน
สถานการณ์ปัญหาขยะอาหารในไทยน่าเป็นห่วง
รายงาน Food Waste Index 2024 ของโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (UNEP) ระบุว่า คนไทยสร้างขยะอาหารเฉลี่ย 86 กิโลกรัมต่อคนต่อปี หรือประมาณ 240 กรัมต่อวัน ซึ่งเป็นปริมาณมากเป็นอันดับ 2 ของอาเซียน และสูงกว่าค่าเฉลี่ยทั่วโลกที่ 79 กิโลกรัมต่อคนต่อปี สะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นเร่งด่วนในการแก้ไขปัญหานี้ โดยองค์การสหประชาชาติได้ตั้งเป้าหมายให้ทุกประเทศลดปริมาณขยะอาหารลง 50% ภายในปี 2030
ผู้บริโภค ตัวการสำคัญของปัญหา Food Waste
ธารินี จันทร์คง นักกำหนดอาหารวิชาชีพ โรงพยาบาลวิมุต เปิดเผยว่า ผู้บริโภคมีส่วนสำคัญในการสร้างขยะอาหารมากที่สุด ทั้งจากพฤติกรรมการกินอาหารนอกบ้านและในครัวเรือน เช่น การกินอาหารไม่หมด การสั่งหรือตักอาหารมากเกินความจำเป็น การเตรียมอาหารมากเกินไป รวมถึงการซื้อวัตถุดิบมาเก็บไว้โดยไม่มีการวางแผน ซึ่งทำให้เกิดอาหารเน่าเสียและกลายเป็นขยะในที่สุด
กินอย่างไรให้พอดี ได้ประโยชน์ ลดขยะ
ธารินี กล่าวว่า การรับประทานอาหารให้เหมาะสมตามวัย นอกจากจะส่งผลดีต่อสุขภาพแล้ว ยังช่วยลดขยะอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยแต่ละช่วงวัยมีความต้องการสารอาหารที่แตกต่างกัน ดังนี้
- เด็กวัยเรียน: ต้องการสารอาหารครบถ้วนเพื่อการเจริญเติบโต ควรได้รับข้าวแป้ง 6-8 ทัพพี ผัก 4 ทัพพี ผลไม้ 3 ส่วน เนื้อสัตว์ 6 ช้อนกินข้าว และนม 2-3 แก้วต่อวัน
- วัยทำงาน: ต้องการพลังงาน 1,600-2,400 กิโลแคลอรีต่อวัน แบ่งเป็นข้าวแป้ง 8-12 ทัพพี ผัก 6 ทัพพี ผลไม้ 4-6 ส่วน เนื้อสัตว์ 6-12 ช้อนกินข้าว นม 1 แก้ว ควบคุมน้ำตาล น้ำมัน และเกลือ ไม่ให้เกินปริมาณที่กำหนด
- ผู้สูงอายุ: ควรเลือกอาหารที่ย่อยง่าย เช่น ข้าวไม่ขัดสี เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน โดยเฉพาะปลาและไข่ รวมถึงผักใบเขียว ควบคุมปริมาณพลังงานให้เหมาะสมกับกิจกรรมที่ทำในแต่ละวัน
ปรับพฤติกรรม กินอย่างมีสติ ลดขยะอาหาร
การลดขยะอาหารสามารถเริ่มต้นได้จากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมง่าย ๆ ในชีวิตประจำวัน เช่น
- วางแผนการซื้อ: ก่อนซื้ออาหารควรตรวจสอบปริมาณอาหารที่มีอยู่ วางแผนเมนูอาหาร และดูวันหมดอายุ เพื่อป้องกันการซื้ออาหารมากเกินความจำเป็น
- กินอาหารให้หมด: ควบคุมปริมาณอาหารที่ตักหรือสั่ง ฝึกกินอาหารให้หมดจาน เพื่อลดปริมาณอาหารเหลือทิ้ง
- เลือกกินอาหารที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม: เช่น ลดการบริโภคเนื้อสัตว์ หันมาบริโภคอาหารจากพืช (Plant-based) ให้มากขึ้น เนื่องจากอุตสาหกรรมการผลิตเนื้อสัตว์มีส่วนในการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของภาวะโลกร้อน
ร่วมมือกันลด Food Waste เพื่อสุขภาพที่ดีและโลกที่ยั่งยืน
“การเปลี่ยนแปลงเพื่อลดขยะอาหารอาจดูเหมือนเป็นเรื่องยาก แต่เราสามารถเริ่มจากสิ่งง่าย ๆ เช่น กินให้หมดจาน ซื้ออาหารแต่พอดี และเลือกอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย” ธารินี กล่าว
“ขยะอาหาร 1 ใน 3 ของอาหารที่เรากินถูกทิ้งโดยเปล่าประโยชน์ หากทุกคนร่วมมือกัน เราจะสามารถลดขยะอาหาร มีสุขภาพที่ดี และช่วยโลกของเราไปพร้อม ๆ กัน”
ผู้ที่สนใจปรึกษาเรื่องโภชนาการและการดูแลสุขภาพ สามารถติดต่อนักกำหนดอาหาร โรงพยาบาลวิมุต โทร. 02-079-0000 หรือใช้บริการ Telemedicine ปรึกษาแพทย์ออนไลน์ผ่าน ViMUT App คลิก https://bit.ly/372qexX
#FoodWaste #ขยะอาหาร #กินอย่างยั่งยืน #รักษ์โลก #สุขภาพดี #วิมุต
–BPP เดินหน้าสู่ปี 2030 ผลิตไฟฟ้าเพิ่ม-ลดคาร์บอน! ชูธง “พลังงานสะอาด” ตอบโจทย์อนาคต
